Meer dan weer een riedeltje

Als ik goed naar mezelf luister, dan hoor ik toch weer iets nieuws in mijn al zo vaak vertelde verhaal. Vooral in de zwijgzame momenten van het gesprek. Om door te kunnen, ook negen jaar later, moet je soms even stilstaan, al is het maar een paar seconden.

Eigenlijk had ik helemaal geen zin in De Kist, het tv-programma van de EO waarin de presentator in een klein Fiatje met een doodskist op het dak je straat komt binnenrijden voor een fijn gesprek over de zin van leven en dood. Al drie keer eerder had ik nee gezegd. Mij te luguber, die kist in huis.

Stelletje vrolijke volhouders, daar bij de EO. Het lijken wel zaterdagse Jehova-getuigen. Afgelopen najaar belde Jikke, oud-collega van de NOS en tijdelijk werkzaam bij de redactie van De Kist. Probeer jij het nog maar eens, hadden ze vast tegen haar gezegd. Wie weet? Omdat mijn beide jongens het nest waren uitgevlogen, dacht ik: waarom ook niet?

Dus mocht de kist mee naar binnen, de trap op, het hoekje om naar de woonkamer en zat ik tegenover Kefah Allush met om me heen drie camera’s, een zootje lampen en buiten beeld een achthoofdige crew. Een intiem gesprek, en dat was het. Van man tot man spraken we over de liefde, de dood, vaderschap, mannelijkheid, mijn werk als therapeut.

Klik hier om de uitzending terug te kijken:

Ik zeg vaker nee dan ja tegen interview-aanvragen. Het is goed om te waken voor het uitwringen van je verliesverhaal. Het moet niet weer een riedeltje worden. Op het moment dat je jezelf gekunsteld of te ingestudeerd hoort praten over de meest intieme details van het leven, moet je wegwezen. Dan is het ‘niet echt’ meer. Dan wordt het een trucje.

De waarlijke kunst van het interviewen kent Kefah Allush als de beste. Hij zette me aan het denken over dingen waarvan ik dacht dat ik ze allang had doordacht. Hij deed dat vanuit betrokkenheid, vanuit verwondering. Precies wat ik als therapeut met mijn cliënten probeer te doen. Het gaat om de ontmoeting. Daaruit ontstaat verbinding.

Kefah, bedankt voor een mooie ontmoeting.

Ik ontdekte meer over mezelf. Hoe ik denk over de hemel. Die bestaat niet, maar er is wel “een andere kant”. Of ik een andere vader was geworden? “Liever was ik een betere partner geweest.” Welke rol de dood in mijn leven had. “Als je de dood ontkent, ontken je het leven.” Over mijn dood. “Elke dag denk ik er wel even aan.”

Het gesprek in De Kist verwerd daarmee een innerlijke scherprechter. Klopte het wel wat ik zei? Dacht ik een tijdje terug niet heel iets anders? Waar haal ik die wijsheid vandaan? Allemaal vragen die gesteld moeten blijven worden. En die elke keer een nieuw inzicht mogen opleveren.

Het leven draait om blijven ontdekken, blijven leren, je blijven ontwikkelen, blijven ontmoeten, blijven verbinden. Wie het definitief denkt te weten, is eigenlijk al een beetje gestorven. En zeg nou zelf, wie heeft daar nou zin in?