‘Alles wat was’ ging plots over Stine zelf

“Hier is mijn eerste exemplaar voor jou”, zegt Stine, en prompt schieten haar en mijn ogen vol. Haar nieuwe kinderboek ziet het levenslicht terwijl de tranen om de dood van haar vader nog niet eens zijn opgedroogd. Alles wat was komt ineens handig van pas.

We staan op vrijdagmiddag ergens in het Vondelpark. De hemel denkt serieus aan een plensbui, maar stelt nog even uit zodat een voorbijganger de formele overhandiging voor het nageslacht kan vastleggen. Niet in een boekwinkel, zoals aanvankelijk de bedoeling, maar gewoon even tussendoor in het park.

Een week eerder heeft Stine Jensen afscheid genomen van haar vader Niels Eilskov. Hij is onverwacht gestorven. De onheilstijding kwam op oudjaarsavond. Na een surrealistische reis door de vuurwerknacht arriveerde ze net op tijd in Denemarken om met zus Lotte zijn hand vast te houden tijdens de laatste ademtocht.

Dus stelde ze zich op 1 januari 2020 de vraag: hoe ga je om met afscheid? Het is de ondertitel van haar, door Marijke Klopmaker lieflijk geïllustreerde, kinderboek. Dat ligt op dat moment klaar om de wereld in te gaan. Stine herlas de woorden die ze zo zorgvuldig heeft gewikt en gewogen. Klopt het allemaal? Stel je voor…?

Ik had haar een tijdje geleden al meer dan gerustgesteld. Stine heeft het prachtig opgeschreven. Alles wat was vertelt kinderen over de gevoelens die er kunnen en mogen zijn na een ingrijpend verlies. Als je afscheid moet nemen van een geliefde persoon, van een dier, een plek of een situatie en daar dan verdrietig over bent.

Ik vind het boek een aanwinst. Had ik maar zoiets gehad toen mijn eigen vader overleed. Ik was 13 jaar, en ook al is Alles wat was bestemd voor een iets jongere doelgroep, ontdek ik genoeg relevante handvatten en tips die mij als puber hadden geholpen. (Als volwassenen kijken we soms ook liever naar het Jeugdjournaal dan naar Rob Trip, nietwaar?)

Opgroeien is toch al zo irritant. Er wordt van alles van je verwacht, en op elke situatie moet je als verantwoordelijk mens kunnen reageren. Blah. Beetje lastig als je vader of moeder zomaar doodgaat en je dat nog niet eerder hebt meegemaakt. Daarom zeg ik tegen Stine: “Ik hoop dat de kleine Stine in jou wat troostende tranen laat vallen op je eigen pagina’s.”

Haar boek, dat nu mijn boek is, gaat in de rugtas. We wandelen door het Vondelpark. Het is een vrolijk rondje vol herinneringen aan haar vader. Stine toont me foto’s van haar jeugd uit Oegstgeest. Wat heeft de jonge Neil Eilskov een door en door Deense kop, merk ik op. We lachen om het jaren tachtig-meisje Stine, dat met de scheiding van haar ouders toch al het nodige voor de kiezen heeft gekregen.

Haar leven zonder vader gaat nu door met het verankeren van momenten. Wat je in de rouw nodig hebt, is een houvast – symbolisch of concreet. In Alles wat was beschrijf ik hoe mijn ingedeukte trompet me ook 41 jaar later nog steeds doet denken aan de vader die me meenam naar een jazzconcert. Zijn liefde voor muziek stroomt door mijn aderen, en ook door die van mijn kinderen.

Want dat is rouw voor jong en oud. Herinneringen gaan nooit dood. Liefde kent geen uiterste houdbaarheidsdatum. Alles wat was, zal altijd blijven. Vertrouw er maar op, lieve Stine.

Alles wat was. Hoe ga je om met afscheid? van Stine Jensen is uitgegeven door Kluitman. Met illustraties van Marijke Klompmaker

Tim.Overdiek@gmail.com / 06 23 27 55 34