Verlies op verlies, en toch bleef Marc de Hond lachen

Ik hoorde over zijn dood en moest van schrik even gaan zitten. Zelf zou Marc de Hond onmiddellijk het volgende grapje hebben gemaakt: ‘Ik zou bij het nieuws van mijn eigen dood liever zijn gaan staan. Maar ja, die rolstoel, hè.’

Oneerbiedig? Ja. Maar Marc had vast iets veel en veel grappigers bedacht, gevolgd door een stilte om te kijken of de ongemakkelijke humor aansloeg. Als ik aan Marc denk, moet ik lachen. Hij had een geweldige humor. Ook met de dood wist hij wel raad.

‘De beste grappen hoor ik op begrafenissen’, kopte ik boven het gesprek dat ik met Marc voerde voor ons boek Als de man verliest. ‘Humor ten koste van jezelf werkt geweldig en dan ook nog eens vanuit het jodendom, helemaal om met nare dingen om te gaan. Dat zat in mijn opa en oma. Opa vertelde mopjes, maar oma was echt grappig. Dat zagen we tijdens de honderd dagen die zij nog leefde nadat haar man was overleden.’

In het boek, dat ik samen met Wim van Lent schreef, gaat het over verlies en de manier waarop mannen daar (anders dan vrouwen) mee omgaan. De stapel tegenslag was groot in de 42 jaar dat Marc de Hond heeft geleefd. Hij verloor zijn moeder op 3-jarige leeftijd, kwam door een dwarslaesie in een rolstoel, en raakte internet-miljoenen kwijt.

Het grootste verlies in zijn ogen was de vechtscheiding van zijn vader Maurice en zijn tweede moeder, en de vroege dood van zijn halfbroertje. In 2018 kreeg hij blaaskanker. ‘Mensen zeggen, blijf positief want dat ben je’, vertelde hij me. ‘Dat klopt, maar de begraafplaats ligt vol met positieve mensen. Ik ben dus ook realistisch.’

Vanuit dat realisme ging hij de afgelopen tijd in een versnelling. De theatertour werd een veelzijdig marathon-interview waarin hij over het leven sprak. Hij trouwde met Remona, moeder van hun kleine kinderen Livia en James. Elke aflevering werd opgenomen. Een tastbare nalatenschap, want van zijn eigen moeder Jasmin die dertig jaar oud werd, kon hij zich weinig herinneren.

‘Ik weet niet meer hoe zij als moeder voor mij was’, vertelt Marc in Als de man verliest. ‘Dat is te lang geleden. Dat zij is gestorven, vond ik vooral zielig voor haar, niet per se voor mij. Er is een bandopname, waarop me wordt verteld dat mama weg zou gaan. Dan vraag ik, kan ik niet met haar mee? Nee, dat kan niet. Op mijn dertiende heb ik dat teruggeluisterd en toen vond ik het vooral verdrietig voor haar. Niet voor mij.’

Als man, die als kind zijn vader verloor en later zijn partner, heb ik grenzeloze bewondering voor de manier waarop Marc de Hond met alle tegenslag is omgegaan en vol in het leven heeft gestaan (of gezeten). Respect ook voor de manier waarop hij zijn wortels eerde. Livia’s tweede naam is Jasmin, naar zijn moeder. James’ tweede naam is Lion, naar zijn overleden broertje.

Marc zelf is vernoemd naar de broer van zijn opa, die voor de oorlog was getrouwd met zijn oma. Mark de Hond stierf in Auschwitz, net als de eerste vrouw van opa Sam. ‘Een grote familie, allemaal dood. Mijn opa en oma zijn vrijwel alleen teruggekomen en met elkaar verder gegaan. Het feit dat zij geen verbitterde, maar juist optimistische en warme mensen waren, is het grote voorbeeld geweest in mijn leven.’

Tijdens ons gesprek belde vader Maurice een paar keer. Telkens werd hij weggedrukt. ‘Hij belt de hele dag door.’ Ook dat is nu verloren. Wrange troost wellicht, maar toch, de laatste woorden van Marc voor Maurice: ‘Ik zie de humor in mijn vader. De beste grappen heb ik gehoord op begrafenissen. Niks is bijzonderder dan met mijn vader en broertje in een volgauto te zitten. Dan kun je echt lachen.’

Tim.Overdiek@gmail.com / 06 23 27 55 34